رصدخانه های ایران، جایی برای به آغوش کشیدن آسمان
به گزارش گردش 360 به دور دنیا، برای آنهایی که به کشف کردن اسرار آسمان علاقه دارند، رصدخانه های همواره مکان های مجذوب کننده و محبوبی بوده اند. در ایران نیز کسانی که به پرواز میان ستارها علاقه دارند، رصدخانه های ایران مکان های مجذوب کنندهی هستند.
رصدخانه های ایران جزء قدیمی ترین و معروف ترین رصدخانه های دنیا هستند که از قرن ها پیش تا امروز میزبان علاقه مندان به نجوم شده اند. در این مقاله از گردش 360 به دور دنیا مگ به معرفی چند مورد از برترین رصدخانه های ایران خواهیم پرداخت.
رصدخانه های ایران
آسمان برای ما موجودات خاکی همواره مملو از رازهای سربه مهری بوده که برای کشف کردن آنها هر کاری نموده ایم. گاهی به آسمان سفر نموده ایم، گاهی رباتی به آسمان فرستاده ایم یا در گذشته های خیلی دور از روی زمین ستارگان را رصد نموده ایم. برای رصد کردن ستاره ها رصدخانه ها را ساخته ایم، تلسکوپ ساخته ایم و آغاز به جست وجو و پرواز میان ستاره ها نموده ایم. ساخت رصدخانه در ایران هم از قدمت بسیار زیادی برخوردار است. رصدخانه های ایران از قرن ها پیش وجود داشته اند و به مرور زمان بر تعداد آن ها افزوده شده است. در ادامه مطلب به چند مورد از رصدخانه های معروف، قدیمی و پیشرفته ایران اشاره خواهیم کرد.
اولین رصدخانه در ایران به وسیله چه کسی ساخته شد؟
اولین و بزرگ ترین رصدخانه ایران رصدخانه مراغه است که قدمتی حدود 7 قرن دارد. این رصدخانه هفتصد ساله به وسیله خواجه نصیرالدین طوسی تاسیس شد که بعد از گذشت این همه سال همچنان بزرگ ترین و مهم ترین رصدخانه ایران است.
بزرگ ترین رصدخانه دانش آموزی ایران کجاست؟
در روستای گورک سادات، روستایی که در 30 کیلومتری شهر بوشهر واقع شده است، رصدخانه ای قرار گرفته که متعلق به آموزش وپرورش است و نام آن را رصدخانه مهر بوشهر گذاشته اند. در این رصدخانه که مجهز به یک تلسکوپ اشمیت کاسگرین 16 اینچی است می توان 145 هزار جرم آسمانی را رصد کرد. رصدخانه مهر گنبدی به قطر شش متر دارد و به عنوان بزرگ ترین رصدخانه دانش آموزی ایران شناخته می گردد.
مدرن ترین و پیشرفته ترین رصدخانه ایران کجاست؟
ایران در بسیاری از صنایع و نیز علوم مختلف در دنیا می تواند حرفی برای گفتن داشته باشد. علم نجوم نیز یکی از این علوم مجذوب کننده و دوست داشتنی است که ما توانسته ایم قدم های بزرگی برای توسعه آن و کشف اسرار آسمان برداریم.
رصدخانه کاسین که در ارتفاع 1700 متری از سطح دریا در شهر خرم آباد در سال 1393 ساخته شده است، پیشرفته ترین رصدخانه خاورمیانه است. این رصدخانه دارای شانزده تلسکوپ پیشرفته و مدرن و سه آسمان نما است که یکی از آنها ثابت و دیجیتالی و دوتای دیگر متحرک هستند. رصدخانه ملی ایران نیز یکی دیگر از رصدخانه های مدرن و بسیار پیشرفته کشور است.
بزرگ ترین تلسکوپ ایران در کدام رصدخانه قرار گرفته است؟
در رصدخانه ملی ایران تلسکوپی با آینه 3.4 متری واقع شده است که آن را به عنوان بزرگ ترین تلسکوپ ایران و حتی بزرگ ترین تلسکوپ غرب آسیا می شناسند. رصدخانه ملی ایران در 33 کیلومتری جنوب غرب کاشان و در ارتفاع 3600 متری قله گرگش که دومین قله مرتفع رشته کوه کرکس است، واقع شده است.
بهره برداری این رصدخانه با تلسکوپ پیشرفته خود در سال 1400 انجام شد. تلسکوپ این مجموعه به محض آغاز به کار تصاویری از جفت کهکشان آرپ-282 در فاصله 320 میلیون سال نوری را شکار کرد و این گونه تحسین بسیاری از فعالان حوزه نجوم را برانگیخت.
بزرگ ترین رصدخانه فعال ایران کدام است؟
کارشناسان نجوم بر سر این حقیقت که مدرن ترین رصدخانه ایران کدام است، گاهی دچار شک و تردید می شوند. به گفته کارشناسان رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی در تبریز نیز یکی از مدرن ترین رصدخانه های ایران است. علاوه بر این رصدخانه خواجه نصیرالدین طوسی در تبریز بزرگ ترین رصدخانه فعال ایران است که با تلسکوپ های 40 و 60 سانتی متری و دو گنبد خود در حال رصد آسمان، ستاره ها و حتی خورشید است.
سخن آخر
در بین رصدخانه های ایران از قدیمی ترین تا مجهزترینشان، در حال حاضر بازدید از بخشی از رصدخانه مراغه به عنوان یک جاذبه توریستی و تاریخی امکان پذیر است. برای بازدید از سایر رصدخانه های ایران یا باید از اعضای انجمن نجوم ایران باشید اینکه مجوزهای لازم را در اختیار داشته باشید.
منبع: پیام دلتا