خانواده پیروز ب.ام.و سری 3 به جز نسل ششم
به گزارش گردش 360 به دور دنیا، روزهای خوبی برای سری 3 نیست. سدان کوچک و اسپورت ب.ام.و گوشه بازار افتاده و در اندک مدل های وارداتی، شاهد رونق شدید بازار برادران بزرگ ترش 730 و 530 است. به رغم افت شدید محبوبیت سری 3 در نسل ششم خود در ایران، این سدان آلمانی از روزهای رونق خود خیلی دور نیست. همین نسل قبل (کد E90) بود که با چنان قدرتی وارد بازار شد که به کل لکسوس و مرسدس بنز را از دور خارج کرد و به رهبر این بخش از بازار ایران تبدیل شد. در نسل اول (کد E21) هم که با فرم کوپه وارد بازار ایران شد، به دلیل ظاهر جذاب و سواری لذتبخش چنان غوغایی به راه انداخت که در نهایت محصولات آمریکایی را در ایران از سکه انداخت. البته این خودرو که در دهه 90 میلادی همزمان با بازگشایی دوباره واردات خودرو در ایران، دوباره در کد E30 به کشور وارد شد، همچنان بافت سنتی نسل اول خود را حفظ کرده بود. از نسل پنجم اما به یکباره ساختار طراحی و تولید سری3 کلا متحول شد و خودرو آلمانی لوکس تر، پیشرفته تر، کم مصرف تر و جذاب تر شد. داستان تحول سری3 اما داستان خواستن و توانستن است. داستانی که از سال 1975 تا خاتمه نیمه اول 2019 به فروش 13.5 دستگاه از این خودرو جذاب منجر شده است. می گویند هر خودرو داستانی دارد. امروز اینجا داستان ب.ام.و سری3 را در دو نسل اولی که به ایران آمد و نسل آخری که به رغم محبوبیت جهانی به تعداد اندکی در کشور موجود است، روایت می کنیم.
نسل اول / کد E21
این مدل کوپه، حاصل ذوق و قریحه ویلهلم هافمیستر سرطراح گروه ب.ام.و در سال های 1970 تا 1980 بود. ذوقی که بعدها زبان طراحی هافمیستر را جهانی کرد و باب جدیدی در شیوه طراحی پنجره های جانبی خودروهای سدان باز کرد و هنوز هم در ب.ام.و مورد استفاده است. در ادبیات عامه اغلب مردم ایران که تجربه سواری با E21 را داشته اند، سیستم تعلیق خودرو سری3 می توان پی به تعجب افراد از عملکرد خودرو برد چراکه سر پیچ ها انگار چرخ های سری3 به بیرون باز شده و خودرو به یک هواپیمای در حال فرود تبدیل می گردد! دلیل این موضوع اما به سیستم تعلیق مستقل بخش عقب خودرو برمی گردد که زمینه پایداری بهتر سری3 را فراهم می کند. این نسل که در نسخه اولیه کلا با فرم کوپه و موتورهای چهار سیلندر 1600، 1800 و 2000 سی سی کاربراتوری روانه بازار شد، از کاربراتور دو دهنه مارک سولکس استفاده کرده که با وجود 9 تا 10 لیتر مصرف سوخت، تنها بین 95 تا 109 اسب بخار قدرت داشت. قدرتی که گرچه در کنار گیربکس پنج سرعته دستی ساخت ZF هیجان و شتابی مناسب برای این خودرو 1100 کیلویی به همراه آورد ولی با وجود ترمزهای کاسه ای عقب و بدنه غیرایمن، در تصادفات رانندگی سریعا تخریب می شد. بد نیست بدانید ب.ام.و در فاصله 1975 تا 1983 از این نسل حدود یک میلیون و 350 هزار دستگاه فروخت!
نسل دوم / کد E30
انژکتوری شدن همه موتورها، افزایش ابعاد بدنه و افزایش راحتی اتاق مهم ترین اصلاحات ب.ام.و در این نسل بودند. سری 3 سدان هم برای اولین بار اینجا به جهان آمد. جایی که طراحان خودرو عوض شدند ولی فرمت کلی بدنه، شاسی و موتور تنها اندکی تغییر یافت. دو طراحی آلمانی و اتریشی به نام های کلاوس لوت و بویکه بویر اتاق E30 را در پنج مدل مختلف اعم از سدان، کوپه، کابریو، نسخه M3 و استیشن در چارچوب یک خودرو دیفرانسیل عقب و موتور جلو ساختند. مدل های معمولی این نسل از موتورهای 1600، 1800 و 2000 چهار سیلندر سود می بردند که بین 89 تا 127 اسب قدرت داشتند. ب.ام.و در این نسل در زمینه مصرف سوخت کار خاصی انجام نداد ولی با نصب موتورهایی نظیر موتور مشهور S50 که سفارش اروپا بود و روی برخی از نسخه های M3 هم نصب شد، کدE30 را به یک هیولای واقعی با قدرتی بیش از 300 اسب تبدیل کرد. البته ایمنی بدنه کماکان پاشنه آشیل این سدان آلمانی در نسل دوم بوده و هست.
نسل ششم / کد F30
نسل ششم سری3 با کد F30 در حالی تولید شد که برای نخستین بار، اتاق کوپه آن در قالب سری4 خط و ربطی اختصاصی پیدا کرد. توربوشارژر مهم ترین تکنولوژی سری 3 در نسل ششم است که کد F30 را فرسنگ ها از نسل های اول و دوم جلو می اندازد. موتورهای تازه ب.ام.و مثل قدیم خیلی آلوده نیستند و قدرت بیشتری تولید می کنند؛ گرچه مصرف سوخت خودرو همچنان در مدل پایه 320 کمتر از 9 لیتر نیست. نسل ششم به رغم ظاهر خاص و فروش اندک در ایران، بهترین سری3 تاریخ از نظر تقاضا در بازار بود که بیشترین فروش را با رسیدن به عدد 2.650 میلیون دستگاهی در طول شش سال به دست آورد. عمده این موفقیت هم به سه مورد مهم یعنی رشد سطح فن آوری اتاق در بخش های رفاهی و ایمنی، ارتقای کیفیت ساخت و مونتاژ و نیز بهبود سطح کارایی موتور و سیستم های فنی مربوط می شد . همه این موارد هم در نهایت به وزن 1475 کیلوگرمی خودرو در نسخه 320 منجر شده که عددی مناسب است. نسخه 320 این نسل یک موتور چهار سیلندر بنزینی دارد که با کد B48 حدود 181 اسب بخار قدرت و 290 نیوتن متر گشتاور تولید کرده و به جعبه دنده هشت سرعته اتوماتیک و اس-تیپ ترونیک مجهز است و همپای موتورهای شش سیلندر قدیمی ب.ام.و قدرت و کشش دارند.
دو ویژگی جالب این نسل به این شرح اند:
بلوک این موتور از آلومینیوم مقاوم و سبک بوده و به غیر از توربوشارژر توین اسکرول یا دو حلقه ای، از سیستم پاشش مستقیم سوخت، زمان بندی متغیر سوپاپ ها، باز و سیستم هوشمند والوترونیک سود می برد.
بدنه، چارچوب شاسی و کلیت اتاق در کنار هشت ایربگ و هفت نوع سیستم ترمز چنان استحکامی و امنیتی دارند که خودرو نه تنها نمره پنج ستاره را از موسسه اروپایی انکپ دریافت کرده که در آزمایش های موسسه ایمنی بزرگراه های آمریکا نمره کامل یا عالی را دریافت کرده است.
منبع: دیوار