منیع الطبع و محبوب مرکز نشینان
به گزارش گردش 360 به دور دنیا، تهران در روزگاری قریه خوش آب وهوایدامنه های البرز در همسایگی ری بود. این قریه به واسطه داشتن دره ها و رودهای پرآب زمانی به دومین شهر آبی ایران هم معروف بود. تهران قبل از انتخاب برای پایتختی، بیش از هر چیزی به داشتن درختان و باغ های پردرخت و پرمیوه و درختان چنارش معروف بود.
گردش 360 به دور دنیا - بهاره خسروی :عبارتی هست که در آن می گویند پاریس را با کافه هایش می شناسند و تهران را با چنارهایش. بسیاری از تهران به عنوان چنارستان یاد می کردند. در واقعاین درخت کم توقع از نخستین ساکنان قریه ای بود که بعدها تبدیل به یک ابرشهر شد.
قصه های خواندنی تهران را اینجا ببینید
به گفته نصرالله حدادی، تهران شناس، درخت های تهران 2 دسته بودند. دسته نخست درختان تابستانی مانند چنار و دسته دیگر درخت های زمستانی همچون کاج و سرو. اساساً در تهران درخت را به صورت اقلیمی و بومی می کاشته اند و رعایت تناسب درخت با اقلیم نکته ای بسیار مهم بود. در تهران قدیم چنارهای زیادی کاشته می شد. چون این درخت علاوه بر قلمه، پاجوش هم می گیرد و درخت بسیار مقاومی است و اگر سالی 2 یا 3 بار هم به آن آب برسد، باقی می ماند. این درخت همچنین به دلیل برگ های فراوان در تصفیه هوا مؤثر است.
درخت چنار علاوه بر احترام و محبوبیتی که به عنوان نماد شکرگزاری در میان تهرانی ها داشت، سایه سار خوبی برای محافظت در مقابل تابش اشعه خورشید محسوب می شد. به همین دلیل، مرکز نشینان علاقه فراوانی به کاشت درخت چنار در بخش شرقی حیاط خانه شان داشتند. نصرالله حدادی در این باره تعریف می کند: مردم تهران به نشاندن نهال باور داشتند. آن را منشأ برکات زیادی می دانستند. حیاط همه خانه ها پر بود از درخت های مثمر و غیرمثمر. میان این درخت ها چنار به دلیل منیع الطبع بودن و زود پاجوش خوردنش محبوبیت ویژه ای بین تهرانی ها داشت. سر هر کوی و برزنی این درخت نشانده می شد. برگ های چنار پنجه ای شکل است و شاخه های آن به سمت بالا کشیده می شود. به همین دلیل این درخت برای تهرانی ها نمادی از نیایش بود. علاوه بر این،سایه سار درخت چنار که رشد عمودی مطلوبی دارد،در تابستان مانع تابش نور مستقیم آفتاب به خانه می شد و در پاییز هم نور را به خانه راه می داد.
حدادی همچنین به کاشت چنار در امامزاده ها و تکایا اشاره می کند: در گذشته مردم اغلب برای سیاحت و زیارت به اماکن متبرکه و آستان امامزادگان می رفتند وچون بیشتر آرامستان ها در دل امامزاده ها بود به نحوی آنها با یک تیر چند نشان می زدند و زیارت را با سیاحت همراه می کردند. با این زمینه فرهنگی، کاشت درخت در تهران برای تأمین رفاه آنها به ویژه در دل امامزاده ها یا در نزدیکی تکایا و حسینیه هامرسوم بود و از سوی دیگر،شرایط اقلیمی و جغرافیایی تهران نیز با طبع درخت چنار سازگار بود.
منبع: همشهری آنلاین